Rượu thảo mộc Giao Duyên 15-750ml

Giao duyên trong dân ca quan họ Bắc Ninh

Dân ca quan họ Bắc Ninh không chỉ là một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo mà còn là một nét văn hóa giao tiếp, ứng xử mang đậm bản sắc của vùng Kinh Bắc. Một trong những đặc trưng quan trọng làm nên sức hấp dẫn của quan họ chính là yếu tố “giao duyên”. Đây không chỉ đơn thuần là hình thức hát đối đáp giữa các liền anh, liền chị mà còn là cách thể hiện tình cảm, sự trân trọng, quý mến nhau qua từng lời ca, điệu hát.

Giao duyên trong quan họ diễn ra theo nguyên tắc kết chặt tình nghĩa giữa hai bọn quan họ nam và nữ, được gọi là “kết bạn quan họ”. Khi đã kết bạn, các bọn quan họ thường xuyên giao lưu, hát đối đáp với nhau trong các dịp lễ hội, ngày xuân, hoặc những cuộc hát canh. Điều đặc biệt là quan họ có tục lệ “bạn quan họ” nhưng không yêu nhau, tức là tình cảm trong quan họ thuần khiết, thiên về sự gắn kết, trân trọng hơn là tình yêu đôi lứa. Chính điều này tạo nên một nét đẹp văn hóa rất riêng của quan họ Bắc Ninh.

Hát giao duyên trong quan họ không đơn thuần là việc ca hát, mà còn là sự trao gửi tình cảm qua từng câu hát. Những bài ca giao duyên thường có lời ca tha thiết, nhẹ nhàng, thể hiện sự quý trọng đối phương và bày tỏ lòng hiếu khách. Các liền anh, liền chị khi hát giao duyên thường đối đáp bằng những lời ca trau chuốt, ý nhị, thể hiện sự duyên dáng, khéo léo trong cách giao tiếp. Chẳng hạn, trong một số bài quan họ, liền chị mở lời mời trầu một cách đầy ý nghĩa:

Khăn nhung quàng cổ rủ tà
Đôi ta đối bạn đôi ta giao hòa.

Câu hát thể hiện sự thân tình, quý mến và cũng là lời mời chân thành, một nét đẹp trong phong cách giao tiếp của người quan họ. Khi liền anh hát đối lại, câu hát cũng mang sự lịch thiệp và tôn trọng không kém:

Người ơi người ở đừng về,
Người về em vẫn có lòng nhớ thương.

Như vậy, giao duyên trong quan họ không chỉ đơn thuần là hát đối đáp mà còn là cách thể hiện tình cảm bằng nghệ thuật, giữ gìn sự tinh tế trong quan hệ giữa các bọn quan họ. Đây là nét đẹp văn hóa đặc sắc của vùng Bắc Ninh – Kinh Bắc, nơi mà mỗi câu hát đều chất chứa tình cảm chân thành, mộc mạc nhưng đầy sâu sắc.

Tóm lại, giao duyên trong dân ca quan họ Bắc Ninh là một biểu hiện đặc trưng của nghệ thuật ca hát và ứng xử. Không chỉ mang đến những giai điệu ngọt ngào, mượt mà, hát quan họ còn giúp con người gần gũi, gắn kết với nhau hơn. Chính những lời ca giao duyên ấy đã góp phần làm nên vẻ đẹp văn hóa đặc sắc của quan họ Bắc Ninh, một di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, lưu giữ mãi trong lòng người yêu nhạc dân gian Việt Nam.